Ertesi Gün Hapı Nasıl Kullanılır?

İçerikler (Gizle-)

Ertesi Gün Hapı Nasıl Kullanılır?

Korunmasız cinsel ilişkiye girdiğinizde, cinsel ilişki sırasında prezervatif yırtıldığında ya da doğum kontrol hapını düzenli kullanmayı unuttuğunuzda istenmeyen gebelik açısından risk almış olursunuz. Bu riski en aza indirmek için kullanabileceğiniz en etkili doğum kontrol yöntemi, ertesi gün hapı kullanımı. Ertesi gün hapları, levonorgestrel ya da ulipristal asetat içerebilir.⁽¹⁾ Araştırmalar, doğru zamanlama ile alındığında ulipristal asetat içeren ertesi gün haplarının levonorgestrel içeren haplara göre daha etkili sonuçlar verdiğini ortaya koymuştur.⁽²⁾

Peki, ulipristal asetat etken maddeli ertesi gün hapı nasıl çalışır? Ulipristal asetat, vücuttaki progesteron hormonunu baskılayıp yumurtlamayı durdurur veya geciktirir. Böylece olası bir gebeliğin oluşmasını engellemeyi hedefler. Bu etkiyi gösterebilmesi için hapın belirtilen zaman aralığında alınması çok önemlidir. (3) Etkili bir korunma için ertesi gün hapı nasıl kullanılır sorusunun cevabını merak ediyor olabilirsiniz. Ertesi gün hapı, 1 tablet şeklindedir ve yemeklerden önce veya sonra su ile birlikte alınmalıdır. Ulipristal asetat nedir? başlıklı içeriğimizi okuyarak ertesi gün hapı ile ilgili daha fazla bilgi edinebilirsiniz.

Ertesi Gün Hapı Ne Zaman Kullanılır?

Ertesi gün hapını regl döngüsünün herhangi bir evresinde almak mümkündür. Levonorgestrel etken maddeli ertesi gün hapını korunmasız cinsel ilişkiden sonraki 3 gün (72 saat), ulipristal asetat etken maddeli ertesi gün hapını ise korunmasız cinsel ilişkiden sonraki 5 gün (120 saat) içinde kullanmak gerekir. Ulipristal asetat etken maddeli ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişkiden sonra mümkün olan en kısa süre içerisinde kullanılmalıdır. Cinsel ilişki ile ertesi gün hapı kullanımı arasındaki süre uzadıkça koruma oranı düşer. Cinsel ilişkiden sonraki ilk 24 saat içinde alınan hap, gebeliği %90-98 oranında engelleyebilir. 24 saatten  sonraki kullanımlarda ise bu oran %75’e kadar düşebilir. 120 saatten sonra gerçekleşen kullanımlarda ise gebelikten koruyucu etki beklenmemelidir.⁽⁴⁾⁽⁵⁾

Eğer levonorgestrel etken maddeli hapı aldıktan sonraki 2 saat içinde ya da ulipristal asetat etken maddeli hapı aldıktan sonraki 3 saat içinde kusarsanız doktorunuza başvurmalısınız. Çünkü bu durumda kullandığınız hap etkili olmayabilir ve yeni bir doz almanız gerekebilir. Ayrıca St John's Wort isimli bitkisel takviyenin yanı sıra epilepsi, HIV veya tüberküloz tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, antiasit mide ilaçları, rifampicin ve rifabutin etken maddeli antibiyotikler, ertesi gün hapıyla etkileşime girebilir ve hapın koruyucu  etkisini azaltabilir.⁽³⁾ Bu nedenle herhangi bir bitkisel takviye veya ilaç kullanıyorsanız ertesi gün hapı kullanımı öncesinde doktorunuza bildiriniz.

Ertesi Gün Hapı Kaç Gün Etkilidir?

Ertesi gün hapı kullananlar, “Ertesi gün hapı kaç gün korur?” sorusunun cevabını da merak edebilir. Peki, ertesi gün hapı kaç gün geçerli? Bu haplar, düzenli bir doğum kontrol yöntemi olarak değil gebelik şüphesi olan acil durumlarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Ertesi gün hapı kullanımı, alındıktan sonra gebeliğe karşı koruma sağlamaya devam etmez. Hapı kullandıktan hemen sonrası da dahil, herhangi bir zamanda korunmasız cinsel ilişki yaşarsanız hamile kalabilirsiniz.

İhtiyaç duyarsanız bir regl döngüsü içerisinde ertesi gün hapını birden fazla kez kullanabilirsiniz. Ertesi gün hapı kullanımı sayısı konusunda kesin bir sınırlama yoktur. Bu hapların kullanımı gelecekte hamile kalma şansına zarar vermez veya doğurganlığa etki etmez.⁽⁵⁾ Yine de bu tür doğum kontrol yöntemlerinin korunmasız cinsel birliktelik yaşanması ya da rutin doğum kontrolü yönteminin etkisine dair bir şüphe olması gibi acil durumlarda kullanılması gerektiğini unutmayın. Ertesi gün hapı kullanımı, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korumaz. İstenmeyen gebelikten ve cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma yolları hakkında bilgi almak için içeriğimizi okuyabilirsiniz. Cinsellikte erkek korunma yöntemleri de dahil doğum kontrolü konusunda en popüler yöntemleri inceleyebilir, sizin için en uygun yöntemi belirleyebilirsiniz.

Ertesi Gün Hapının Yan Etkileri Var mıdır?

Ertesi gün hapının ciddi yan etkileri yoktur. Yaygın olarak rastlanmasa da ertesi gün hapı kullanımı sonrası aşağıda sıralanan yan etkiler, hafif şiddette görülebilir:

• Regl döngüsünde değişiklikler (Regliniz normalden önce veya sonra gerçekleşebilir)
• Lekelenme (hafif kanama)
• Mide bulantısı ve kusma
• Yorgunluk
• Baş ağrısı ve baş dönmesi
• Karın ya da göğüs ağrısı⁽⁵⁾

Ertesi gün hapı kullanımı sonrası karın ağrınız şiddetlenirse ya da daha ciddi yan etkiler fark ederseniz mutlaka doktorunuza başvurun. Tüm bunlara ek olarak regl gününüz yedi günden fazla gecikirse, bir sonraki regliniz normale göre daha kısa sürdüyse ya da daha hafif geçtiyse doktorunuza danışarak ve gerekli durumlarda gebelik testi yaparak hapın etkinliğinden emin olmanız önem taşır.⁽³⁾

Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.

Kaynakça

• https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/morning-after-pill/about/pac-20394730
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538737/
• https://www.nhs.uk/contraception/emergency-contraception/
• https://d-nb.info/100063910X/34
• https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/23386-morning-after-pill